Achter de titel van het RTL-programma Onschuldig?!, dat vanaf 24 oktober te zien is, staan zowel een vraag- als ook een uitroepteken.
“Maar ik ben er inmiddels van overtuigd dat de personen die centraal staan in de zaken die we belichten, onschuldig zijn, dus dat vraagteken kan weg”, zegt Van der Vorst tegen NU.nl.
Samen met het advocatenechtpaar Geert-Jan en Carry Knoops (Geert-Jan Knoops hield zich in het verleden onder meer bezig met de Puttense en Deventer moordzaak) selecteerde Van der Vorst drie jaar geleden vijf verschillende strafzaken. De vijf personen die in die zaken centraal staan werden allen veroordeeld voor moord of doodslag.
Maar zij zijn volgens Van der Vorst en Knoops zeer waarschijnlijk slachtoffer geworden van een rechterlijke dwaling en eisen eerherstel. Al was Van der Vorst daar niet bij iedere zaak direct van overtuigd.
“Op het moment dat je een veroordeelde moordenaar ontmoet, ben je natuurlijk heel sceptisch. Je vraagt je af: ‘Zou hij het niet toch gedaan hebben?’ Maar als je dan kijkt naar het onderzoek dat wordt uitgevoerd of al is afgerond en je komt er achter dat bij sommige zaken gewoon een natuurlijke doodsoorzaak is vastgesteld of als er zoveel getuigen zijn die de veroordeelde vrijpleiten, ben je wel snel om.”
Dat de presentator überhaupt overtuigd zou raken van de onschuld van de veroordeelden was op geen enkel moment een doel op zich. Voor het echtpaar Knoops geldt dat niet: “Zij nemen dit soort cliënten alleen aan als zij denken dat iemand niet schuldig is”, aldus Van der Vorst.
“Ze doen dit in veel gevallen namelijk belangeloos en werken vaak jarenlang aan een bepaalde zaak.”
Butlermoord
De strafzaken die Van der Vorst belicht staan niet voor het eerst centraal in een televisieformat. Zo werd de veroordeling van Henk Haalboom bijvoorbeeld in de film Een lijk in het Bos van regisseur Michiel van Erp gereconstrueerd en kreeg de zogeheten butlermoord (de veroordeling van Dick van Leeuwarden voor de moord op Dorothea van Wylick) ook veel media-aandacht.
Het RTL-programma heeft volgens de presentator echter een heel ander doel: “Ik raakte geïntrigeerd door de vraag: ‘Als er zoveel bewijzen zijn, waarom is die persoon niet vrijgesproken?’ Als je over dit soort zaken leest, denk je toch direct aan Amerika. Maar het kan hier dus ook. Ik wil laten zien wat het met een mens doet als hij of zij onterecht veroordeeld wordt.”
Hoewel hij jarenlang strafrechtelijke procedures van dichtbij heeft meegemaakt, hoeven actualiteitenprogramma’s Van der Vorst binnenkort niet als expert op te voeren.
“Dan moeten ze met Geert-Jan en Carry Knoops afspreken. Ik heb hen alleen gevolgd en kan hooguit mijn verbazing uitspreken over wat ik heb gezien. Ik weet niet of ik anders naar strafzaken ben gaan kijken, maar ik vind dat je rechters kritisch moet kunnen beoordelen.”
Gestrekt been
Naast programma’s over pesten, verslavingen, terminaal zieken en (onterecht) veroordeelden, blijft Van der Vorst ook te zien in lichtere televisieformats zoals RTL Boulevard en Van der Vorst ziet Sterren, dat deze maand aan een nieuw seizoen begon.
Een BN-er een keer met gestrekt been interviewen draagt volgens Van der Vorst niet bij aan zijn succes. Bang om een ‘vriend van de sterren’ te worden is hij echter ook niet.
“Ik vind het te makkelijk als je me met Ivo Niehe gaat vergelijken, als is hij absoluut een voorbeeld voor Van der Vorst ziet Sterren. Ik wilde mijn eigen stijl ontwikkelen, daardoor ging ik in het begin weleens ‘gemaakt brutaal’ en hard erin. Dan zag ik de opname terug en dacht ik: ‘Doe nou normaal!'”, zegt de presentator.
“Ik gedraag me in Onschuldig?! niet anders dan in Van der Vorst ziet Sterren. Ik stel de vragen die ik wil stellen en ben er nooit op uit mensen aan te pakken. Ik wil hun verhaal vertellen. In Van der Vorst ziet Sterren nodigen mensen je bij hun thuis uit. Dat is al heel bijzonder. Dan kun je wel de kritische journalist gaan uithangen, maar ik wil gewoon naar hun ervaringen luisteren. En als je mensen de ruimte geeft, lukt dat ook.”