Denieuwe aflevering is dinsdag uitgekomen. In juli vorig jaar verscheen de eerste aflevering van de podcastreeks, ondersteund door de VPRO. Een bijna twee uur durend gesprek met schrijver en Jiskefet-legende Herman Koch over verschillende onderwerpen.
“We hadden helemaal niets voorbereid”, zegt de 35-jarige Lanen. Ook schrijver, maar vooral rapper Faberyayo in de formatie De Jeugd van Tegenwoordig.
“Het enige waar ik over na had gedacht was de openingsvraag”, vult Gnaoui aan. De Amsterdammer houdt zich naast de podcast voornamelijk bezig met het maken van muziek, waaronder recentelijk voor de documentaire De Wilde Stad.
‘Wat doe je op een dag?’ Die beginvraag is sinds jullie eerste aflevering gebleven.
Pepijn: “Het is de perfecte opening. De vraag klinkt simpel, maar de meeste mensen vinden hem toch moeilijk. Bij sommige gasten merk je zelfs een bepaalde terughoudendheid.”
Yousef: “Ze willen het perfecte antwoord geven. Ik vind het oprecht interessant hoe iemands dag eruit ziet.”
Wat gebeurt er voordat jullie de opnameknop indrukken?
Yousef: “We zetten alles aan, zodat je ook het gerommel tijdens het binnenkomen in de studio hoort. Het gebeurt weleens dat iemand later komt. Vaak voer je dan al een leuk gesprek, dat kun je op die manier al opnemen.”
Zijn jullie zenuwachtig voor een gesprek?
Yousef: “Alleen tijdens de eerste keer. Ik vroeg me af wat we moesten doen als het gesprek zou vastlopen. Maar als je niet bang bent dat het gesprek stilvalt, dan valt het ook niet stil.”
Pepijn: “Het fijne is dat je met zijn tweeën bent. Een van ons heeft wel iets te vragen als de ander het even niet meer weet. En omdat het geen interview is maar een gesprek, kun je het ook over jezelf hebben.”
Weten jullie waar de ander goed in is?
Pepijn: “Yousef is goed in het uitzetten van het gesprekspad. Ik voeg daar zijpaden aan toe, waardoor het gesprek andere wendingen kan krijgen. Maar als je te veel gaat nadenken over hoe een conversatie kan verlopen, luister je niet meer naar wat er gezegd wordt.”
Yousef: “Veel gesprekken in het echte leven zijn vaak helemaal geen gesprekken. Mensen luisteren amper naar elkaar, maar wachten gewoon tot ze ook iets mogen zeggen over een bepaald onderwerp.”
Hoe is de VPRO hierbij betrokken geraakt?
Pepijn: “Wij wilden graag een podcast maken. En we wilden de nieuwe studio daarvoor gebruiken. Via via zijn we bij de VPRO terechtgekomen. Zij hadden net besloten meer aandacht aan podcasts te besteden. Er was toen ook net een Amerikaans onderzoek verschenen over het meten van het aantal podcastluisteraars en de mogelijkheden voor adverteerders.”
Yousef: “Een podcast heeft best wat logistieke kanten. Je streamt bijvoorbeeld via iTunes, maar hebt serverruimte nodig om de podcast te hosten. Dat doet de VPRO voor ons. En de samenwerking voelt als een soort stempel, waardoor het makkelijker wordt bepaalde gasten uit te nodigen.”
Hoe kiezen jullie je gasten uit?
Pepijn: “Dat is een beetje 50/50. Uiteindelijk nodigen we uit wie we willen uitnodigen. Soms helpt de omroep daarbij, maar het zijn ook vaak gasten uit onze eigen kring. We vinden het leuk om zo breed mogelijk te selecteren.”
Sef: “Nadat we Herman Koch, Martin Koolhoven en Annet Malherbe hadden uitgenodigd, was het wel belangrijk om daarna Ronnie Flex en Monica Geuze in de studio te ontvangen.”
De gesprekken met regisseur Martin Koolhoven en platenbaas Kees de Koning duren ruim twee uur. De aflevering met schrijver en antropoloog Joris Luyendijk net iets meer dan uur. Waardoor komt dat?
Yousef: “Joris had niet zoveel tijd.”
Pepijn: “Hij had van tevoren ook aangegeven dat hij niet over zijn privéleven wilde praten. Hij wilde ook niet op de foto. Dat is allemaal prima, maar dit was voor het eerst dat de aflevering al van tevoren enigszins gekleurd was. Al was hij echt niet de hele tijd defensief ofzo. Het voelde gewoon alsof iemand met een getrokken zwaard de studio inliep, terwijl de hele insteek van de podcast is: laat je zwaard bij de deur. Het is een ontwapenend gesprek (lacht).”
Yousef: “Als je ergens expliciet niet naar mag vragen, wil je heel graag laten zien dat je het ook echt niet zult doen. Dan hangt iets in de lucht wat je moeilijk kunt negeren. Maar wij gaan in zo’n geval ook echt niet naar zijn seksleven vragen. Dat vinden we niet interessant. Misschien hadden we nog duidelijker moeten maken dat het geen interview was. Bij ons mag je beginnen aan een mening en halverwege denken dat je dat eigenlijk helemaal niet vindt. We gaan je nergens op vastpinnen. Onze podcast is best veilig. Je krijgt veel tijd dingen uit te leggen. Iemand kan er natuurlijk altijd een quote uit halen en in een andere context plaatsen, maar als je terugluistert hoor je hoe het echt is gegaan. We bewerken naderhand niets.”
Met welke gast hadden jullie tot nu toe de beste klik?
Yousef: “Tijdens het gesprek met Tim den Besten had ik echt niet meer het idee dat we een podcast aan het opnemen waren. Op een gegeven was hij ons aan het interviewen. De gesprekken met Ronnie en Monica vond ik ook erg leuk.”
Pepijn: “We wisten niet wat voor gesprekken dat zouden worden. Monica praatte makkelijk en open over haar leven en legde heel duidelijk uit wat voor werk ze doet.”
Yousef: “Ik ben ook blij dat Herman Koch onze eerste gast was. Hij was zo cool en nam echt de tijd. Volgens mij wilde hij nog wel langer doorgaan. Ik kwam erachter dat hij niet heel anders is dan wij. Hij wil gewoon chillen.”
Pepijn: “Herman Koch wordt wakker en moet dan even wat schrijven van zichzelf. Daarna begint de big chill.”
Bas Bron (producent Jeugd van Tegenwoordig) wilde niet bij jullie aanschuiven. Wie nog meer niet?
Pepijn: “Midas Dekkers gaf op cryptische wijze aan dat hij niet begreep wat een podcast is.”
Yousef: “Als reactie op onze mail stuurde hij een ansichtkaart met een medium passiefagressieve tekst. Zonder retouradres, dus we konden niets terugsturen. Dat was perfect.”
En wie staan er op jullie wenslijstje?
Pepijn: “Wim T. Schippers. Dat moet gewoon een keer gebeuren. Linda de Mol lijkt me ook tof.”
Yousef: “We proberen ook gasten in andere segmenten te zoeken. In de wetenschap bijvoorbeeld. Maar dat vormt een uitdaging, want die mensen zijn niet allemaal even bekend.”
De tiende aflevering is verschenen. Is het concept nu af?
Pepijn: “Het is elke keer anders en dat is goed. Het enige wat ik van de podcast verwacht is iets te horen wat ik nooit eerder gehoord heb. Dat hoeven geen wereldschokkende onthullingen te zijn.”
Yousef: “Gewoon een inzicht van iemand waarna je denkt: ‘Oh ja!'”
Als dat minder vaak gebeurt, ga je er dan naar op zoek door bijvoorbeeld toch meer voor te bereiden?
Pepijn: “Ik weet niet of dat de juiste manier is. Het heeft ook veel te maken met de gast. De aflevering met Duncan Stutterheim (ondernemer, ex-IDT, red.) was veel minder het gesprek dat wij doorgaans voor ogen hebben. Hij was heel veel aan het woord, maar het ene lijpe wapenfeit na het andere kwam op tafel.”
Yousef: “We kregen echt heel veel goede reacties op dat gesprek. Dat hadden we niet door tijdens het opnemen. Onze ervaringen zijn dus niet per se de waarheid. Omdat we weinig voorbereiden stellen we soms ook domme vragen. Aan de andere denk ik: als je bij iemand aan tafel aanschuift heb je het recht om bleu te zijn en vragen te stellen. Ik hoop dat we op een gegeven moment garant staan voor een goed gesprek, ongeacht of de luisteraar de desbetreffende gast kent of niet.”
Houden jullie de luistercijfers van de podcast in de gaten?
Pepijn: “Ja, maar ik heb geen idee hoe het werkt. Ik weet niet wat met betrekking op een podcast veel of weinig luisteraars zijn. Om heel eerlijk te zijn ben ik op dit moment ook niet erg geïnteresseerd in cijfers.”
Yousef: “We hoorden laatst dat één podcastabonnee het equivalent is van duizend luisteraars. Als je het vergelijkt met muziekstreams lijkt een paar duizend podcastluisteraars niet veel. De podcast is ook voor veel mensen nieuw hè? Het is nog lang geen gemeengoed.”
Wat is de ideale lengte van een podcast?
Pepijn: “Ik denk twee uur. Op een gegeven moment komt het gesprek echt op gang en dat gebeurt meestal na drie kwartier.”
Yousef: “Op dat moment is alles uit de weg. Iedereen heeft dan, bij wijze van spreken, zijn jas uitgetrokken. Dat is het punt in een gesprek waarop je vergeet wat je aan het doen was. Dan is iedereen ongewapend en kun je ook dingen per ongeluk zeggen. Dingen waarover je niet zo goed hebt nagedacht, maar waarvan een ander iets kan vinden. Dan gebeuren er interessante dingen. Als je maar een uur hebt, ben je de hele tijd aan het proberen zo snel mogelijk dat punt te bereiken. En als het weer langer dan twee uur duurt, loop je gevaar oeverloos over hetzelfde te praten.”
NU.nl heeft ook een podcast. Iedere ochtend verschijnt een nieuwe aflevering.