Boer zoekt vrouw wordt sinds 2004 uitgezonden op de Nederlandse televisie. Seizoen na seizoen worden torenhoge kijkcijfers gehaald: de vorige reeks trok per aflevering rond de 3,8 miljoen kijkers en de slotaflevering werd door vier miljoen mensen bekeken. Ter vergelijking: het NOS Acht uur journaal, vaak het best bekeken programma van de dag, trekt meestal zo’n anderhalf tot twee miljoen kijkers.
Mediadeskundige Ton Verlind was in de begintijd betrokken bij de productie van het datingprogramma. Het uitgangspunt van toen – eerlijke televisie maken – pakt nu nog steeds goed uit voor Boer zoekt vrouw, denkt hij. “We wilden mensen niet exploiteren, het verhaal niet spannender maken dan het was en vooral geen afzeiktelevisie – wat andere programma’s toen wel deden”, vertelt Verlind aan NU.nl.
“Ik denk dat een format in deze tijd, wil het succesvol zijn, authentiek en geloofwaardig moet zijn. Programma’s waarin mensen worden genept, waarbij je het gevoel hebt dat de boel geregisseerd wordt, daar zijn mensen op uitgekeken. De bedoelingen van Boer zoekt vrouw waren vanaf het begin oprecht en dat hebben de kijkers beloond”, meent Verlind.
Vertrouwen
Ook televisiewetenschapper Maarten Reesink is van mening dat de authenticiteit van het programma bijdraagt aan het succes. “Na Big brother is realitytelevisie groot geworden. Iedereen kan tegenwoordig meedoen aan een programma en je ziet sommige realitysterren in verschillende programma’s opduiken, waardoor je minder vertrouwen hebt in hun authenticiteit.”
“Bij Boer zoekt vrouw heb je echter het idee – en dat is deels een illusie – dat die boeren nog nooit televisie hebben gekeken”, legt Reesink uit. “Ze zijn vaak ook echt van een vorige generatie. Het voelt nog echt en authentiek, en authenticiteit is een van de toverwoorden van de moderne tijd, waarin we zo aan (sociale) media gewend zijn en ons vaak anders en mooier voordoen dan we werkelijk zijn.”
Een ander element dat het succes van Boer zoekt vrouw zou kunnen verklaren, is identificatie met de hoofdpersonages. “Bij een succesvol programma moet je kunnen meeleven, emotioneel betrokken kunnen raken”, aldus Reesink. “De wereld van Boer zoekt vrouw kennen we niet, maar het is wel lekker om er even in weg te dromen, om even uit je eigen wereld te vluchten.”
Het datingprogramma speelt zich af in een wereld die de meesten niet kennen, maar waar velen wel een soort nostalgisch verlangen naar hebben, stelt de televisiewetenschapper. “Het is de nostalgie naar toen Nederland nog heel gewoon was. Toen we nog tussen de koeien en de schapen rondliepen.”
Boer Herman en Fleur op de boerderij in Frankrijk. De twee vonden elkaar in het negende seizoen van Boer zoekt vrouw. (Foto ANP)
Presentatrice
Vanaf het prille begin in 2004, toen Boer zoekt vrouw voor het eerst werd uitgezonden, wordt het programma gepresenteerd door Yvon Jaspers. Jaspers, die zelf uit een Brabants boerengezin komt, past volgens Verlind perfect bij het programma.
“Zij is de girl next door. Aanraakbaar, toegankelijk”, legt hij uit. “De formule en de uitstraling van Boer zoekt vrouw en Yvon Jaspers passen bij elkaar. Dat mag je wel een succesfactor noemen.” Verlind denkt echter niet dat het programma zonder Jaspers zou instorten. “Natuurlijk zou het bij sommige fans tot teleurstelling leiden, want het programma mist dan wel iets. Maar het is niet een kritische succesfactor.”
Gemakzucht
Zowel Verlind als Reesink denkt dat het programma nog zeker jaren meekan. “Als je eenmaal het hart van de kijker hebt veroverd, moet je wel heel gekke dingen doen om dat weer kwijt te raken”, zegt Verlind.
Dat mensen blijven kijken is overigens deels ook gemakzucht, denkt hij. “Mensen vinden het moeilijk om telkens weer een nieuwe keuze te maken. Bij Boer zoekt vrouw weet je wat je krijgt en wat je te wachten staat. Verder leent het zich uitstekend om er samen naar te kijken. Sommige programma’s hebben notoire fans of notoire vijanden, maar dat heeft Boer zoekt vrouw niet. Het is sweet as candy, zou je kunnen zeggen. Voor iedereen makkelijk te consumeren.”
Factoren die er wel voor kunnen zorgen dat kijkers weglopen, zijn rommelen met de formule en veranderen van zender of schuiven met uitzenddagen of -tijdstippen. “Als ze dat allemaal niet doen, denk ik dat ze het nog lang volhouden.”
Dat denkt Reesink ook. “Op elk format raak je wel een keer uitgekeken, maar als je de kijkcijfers ziet, lijkt Boer zoekt vrouw nog niet in de laatste fase te zijn beland. Voorlopig genieten we zonder enige twijfel ook weer massaal van dit seizoen.”
In de aflevering van zondag stellen tien boeren zich voor. Na de voorstelronde zal het tiende seizoen in het najaar te zien zijn. De vijf boeren die de meeste brieven hebben gekregen, gaan daarin op zoek naar een nieuwe liefde.
