De regionale omroep RTV Noord van de noordelijke provincie Groningen heeft vlak voor oud en nieuw moedwillig nepnieuws verspreid. Het station kwam met een Alberto Stegeman-achtige reportage, maar die blijkt compleet in scène te zijn gezet. Een behoorlijke schande en daarom zit de redactie van de zender vandaag bijeen om hierover te praten. Wel is het item alvast verwijderd van de website. “We hebben het weggehaald, en inderdaad zegt dat wel wat“, luidt de reactie van het station.
Waar gaat het allemaal om? RTV Noord zond enkele dagen voor de jaarwisseling een reportage uit waarin Rob Mulder als een echte Alberto Stegeman ‘undercover’ opnames maakt bij iemand die handelt in levensgevaarlijk illegaal vuurwerk. Vervolgens komt een handelaar van de legale vuurwerkverkoper Elle Westra Scooters aan het woord, die de verkoop van het illegale vuurwerk afkeurt.
Al snel werd dit item van RTV Noord ontmaskerd. De camera hield de ‘illegale vuurwerkverkoper’ namelijk niet goed genoeg uit beeld, want héél even was het logo van de legale vuurwerkverkoper Elle Westra Vuurwerk te zien op zijn trui.
De Groningse jongerensite Sikkom vertrouwde het zaakje niet en belde met Elle Westra. “Het is inderdaad in scene gezet. Het was geen echt vuurwerk wat te zien was, maar dummy’s”, biechte verkoper Daniël op. “Ga je hier iets over schrijven? Ik denk niet dat Rob daar blij mee is.”
RTV Noord deed een beetje moeilijk toen Sikkom contact opnam, maar uiteindelijk kwam eindredacteur Richard Klunder alsnog met een officiële reactie: “We hebben inderdaad voor de verkeerde vorm gekozen. We wilden laten zien dat je in Groningen erg makkelijk aan illegaal vuurwerk kunt komen, vanwege bronbescherming hebben we de handelaar anoniem gemaakt. Dat hadden we niet moeten doen. Daar hadden we transparanter over moeten zijn.”
Een vage verklaring, vindt Sikkom. “Je kunt de bron wel minder anoniem maken, overeind blijft dat het een toneelstukje is om een stelling te staven, zonder dat de kijker weet dat het in scene is gezet. Met of zonder bronbescherming blijft dat journalistiek laakbaar. En welke bron, de zogenaamde illegale handelaar die gewoon een legale handelaar is, of toch niet? Vreemd verhaal, ook na de uitleg van de eindredacteur.”
Regionale media in Groningen hebben het nieuws ook opgepikt. ‘Trui verraadt nepnieuws bij RTV Noord’, kopt het Dagblad van het Noorden bijvoorbeeld.
De ontmaskering van RTV Noord door Sikkom kunt uhier bekijken. De bewuste nepreportage ziet u onderstaand.
Update 12.15 uur – Reactie
RTV Noord is inmiddels met een uitgebreide reactie gekomen, die uhier kunt vinden. De zender ontkent nepnieuws te hebben verspreid. “Wel zijn er fouten gemaakt bij de uitwerking van ons onderwerp over illegaal vuurwerk.”
“Als we de feiten op een rijtje zetten, blijkt niet dat we nepnieuws hebben gebracht“, aldus hoofdredacteur Mischa van den Berg. “Integendeel. In de reportage is een poging aangekondigd om binnen een middag in de provincie Groningen illegaal en gevaarlijk vuurwerk te verkrijgen en dat is precies wat de verslaggever heeft gedaan.”
Van den Berg: “Voor de uitwerking van de videobijdrage zijn keuzes gemaakt die journalistiek laakbaar zijn en die niet passen bij de normen en waarden die Noord hanteert. Daardoor is een overigens journalistiek zuiver uitgevoerd onderwerp in een kwaad daglicht komen te staan.”
“De maker heeft onderdelen in de uitzending gemonteerd die er niet in thuis horen en in de controle daarop zijn we tekort geschoten. Het is duidelijk dat niet één en dezelfde persoon als deskundige en als onherkenbaar gemaakte leverancier van vuurwerk aan bod kunnen komen. Daarmee is de kracht van het hele onderwerp teniet gedaan.”
“We gaan de komende dagen met alle betrokkenen om tafel. We betreuren dit alles zeer en we zullen er alles aan doen om deze gang van zaken in de toekomst te voorkomen.”
Foto: RTV Noord